Vraag het Marion (3)

I want to raise every voice, at least I’ve got to try
Every time I think about it water rises to my eyes
Situation desperate, echoes of the victims cry
If I had a rocket launcher, if I had a rocket launcher
If I had a rocket launcher, some son of a bitch would die

Bruce Cockburn

 

Dit is deel 3 van het drieluik ‘Vraag het Marion’. Ik zal in dit deel uit de doeken doen hoe de hoofdrolspelers in dit melodrama geprobeerd hebben de hypothese, dat het SARS-CoV-2 virus uit het Wuhan Institute of Virology (WIV) ontsnapt zou kunnen zijn, te ontkrachten. Wellicht is ontkrachten niet het juiste woord. Zij lieten geen enkel middel onbenut om deze hypothese in diskrediet te brengen en tot complottheorie te verklaren.

In deel 2 van ‘Vraag het Marion’, beschreef ik hoe Alina Chan Peter Daszak zodanig van repliek diende dat hij er verder het zwijgen toe deed, nadat hij haar had aangevallen op haar conclusie dat SARS-CoV-2 ten tijde van de uitbraak al opvallend goed aan zijn nieuwe gastheer, de mens, was aangepast. Het was de eerste barst in de zoönose-theorie als oorzaak van de pandemie. Verder heb ik in deel 2 besproken dat Daszak de financiering van zijn onderzoek kwijtraakte, uitgevoerd in samenwerking met onderzoekers van het WIV. Dit nadat bekend werd dat hij via EcoHealth Alliance geld, afkomstig van het National Health Institute (NIH), doorsluisde naar het WIV. In de complexe politieke en wetenschappelijke discussie die volgde over de origine van SARS-CoV-2, is het steeds opnieuw deze Peter Daszak die opduikt bij de pogingen om de lab-leak theorie naar het rijk der fabelen te verwijzen.

Eerdere ‘lab-escapes’

Overigens zou het niet de eerste keer zijn dat een SARS-achtig virus uit het laboratorium ontsnapt. Na de epidemie van SARS in 2002/2003 is dit bij herhaling gebeurt: in augustus 2003 in Singapore, in december 2003 in Taiwan en in december 2003 en 2004 meerdere keren in Beijing. In enkele gevallen ging het om ontsnappingen uit laboratoria met het hoogste beveiligingsniveau, het BSL-4 niveau. Dat het om ontsnappingen moest gaan, viel niet te betwisten: het waren in alle gevallen wetenschappers die ziek werden en op dat moment zelf onderzoek deden naar het virus, en bovendien circuleerde het virus op dat moment niet in de bevolking.  Ondanks dat kon slechts in een geval de besmetting herleid worden naar de bron, en naar het waarschijnlijke moment dat de laboratoriummedewerker besmet was.[1]

En het is niet alleen SARS dat ontsnapte aan laboratoria: eind zeventiger jaren gebeurde dit met het pokkenvirus, waarbij de medisch fotograaf Janet Parker ziek werd. Ze bleek uiteindelijk alleen haar moeder besmet te hebben, maar stierf zelf een eenzame dood in isolatie.[2]

In 1979 was er een uitbraak van Anthrax in de vroegere Sovjet-Unie. De verklaring van de autoriteiten was dat de slachtoffers besmet waren door het eten van verontreinigd vlees, aangezien Anthrax endemisch was in sommige dierpopulaties. De Amerikaanse veiligheidsdiensten waren niet overtuigd: zij zagen op satellietbeelden een mysterieuze militaire faciliteit met de codenaam ‘Compound 19’. Maar een door de CIA ingehuurde geneticus van naam en faam achtte de Russische verklaring plausibel. De Russen reageerden furieus op de aantijgingen van de Amerikanen, maar na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd alsnog duidelijk dat de Amerikaanse veiligheidsdiensten wel degelijk gelijk hadden: Compound 19 bleek een onderzoekscentrum voor biologische oorlogsvoering, en produceerde de sporen van Anthrax. Een filter van de machine die de sporen droogde bleek verstopt, en werd wel verwijderd, maar door een misverstand niet vervangen. Bij het ontbreken van het filter verspreidde een wolk van sporen zich over de omgeving. Minstens 64 mensen stierven, en een veelvoud werd ziek. De waarheid kwam pas vijftien jaar later aan het licht.[3]

En dat ernstige ziekteverwekkers ook intentioneel kunnen worden verspreid bleek in 2008. In 2001 kregen een aantal nieuwsorganisaties en twee senatoren sporen van Anthrax via de post toegezonden: 24 mensen werden besmet, waarvan er vijf stierven. In de verzonden brieven werd de aanslag opgeëist door islamisten, maar uit nader onderzoek in Ford Detrick, een geheime faciliteit voor onderzoek naar biowapens, bleek dat het om sporen van een stam ging die alleen in onderzoeksfaciliteiten werd gebruikt. Uiteindelijk leidde het onderzoek naar Bruce Ivans, een van de Anthrax-specialisten van hetzelfde onderzoeksinstituut, die nota bene zelf had meegewerkt aan de opsporing van de dader. Hij pleegde in 2008 zelfmoord, niet lang na zijn verhoor.

Een laatste voorbeeld met grote gevolgen was de oorsprong van de ‘Russische griep’ die in 1977 over de wereld raasde. De pandemie begon in Noord-China, maar Rusland was het eerste land dat de ziekte melde bij de WHO. Het ziektebeeld was niet ernstig, met een geschatte Infection Fatality Rate van minder dan 5 per 100.000. Maar het opvallende was dat deze H1N1 stam vrijwel gelijk was aan de stam die in de vroege jaren vijftig circuleerde en daarna van het toneel verdween. Dit is bijzonder omdat een influenzavirus in de tussentijd door het optreden van mutaties zo veranderd zou moeten zijn, dat het niet meer overeen zou komen met een eerder circulerende stam. Uiteindelijk werd in 2015 aangetoond dat de stam uit 1977 voor 98,4% gelijk was aan verschillende monsters uit de periode 1948-1951. Voor de uitbraak werden de meest vergezochte verklaringen gegeven, met als gemeenschappelijk kenmerk dat ze China en Rusland vrijpleitten als oorsprong van het virus. En ook hier schreven Chinese wetenschappers in het ‘Bulletin of the World Health Organisation’ in 1978 dat het virus onmogelijk uit het lab kon zijn ontsnapt omdat geen van de Chinese laboratoria het virus in zijn bezit zou hebben, of er op zijn minst lange tijd niet mee gewerkt was. En hoewel het definitieve bewijs nooit geleverd werd, is het zeer waarschijnlijk dat het virus wel degelijk uit het laboratorium afkomstig is en het ten gevolge van een ongeluk bij het ontwikkelen van vaccins ontsnapte.[4]

En dit zijn slechts de ontsnappingen die media-aandacht kregen. De onderzoeksjournalist Alison Young zette een aantal gebeurtenissen waarbij gevaarlijke ziekteverwekkers uit het laboratorium ontsnapten en een aantal ‘near misses’ op een rij, veroorzaakt door onachtzaamheid, het overtreden van de veiligheidsvoorschriften, maar ook door defecte apparatuur, zoals bijvoorbeeld ventilatiesystemen, die de veiligheid van laboratorium-medewerkers zou moeten garanderen. Uit via de Freedom of Information Act (FOIA), vergelijkbaar met de Wet Openbaar Bestsuur (WOB), verkregen informatie bleek dat alleen al in de Verenigde Staten in de periode 2015-2019 450 ‘lab-accidents’ plaatsvonden waarbij er gewerkt werd met de meest dodelijke pathogenen. Het overzicht dat Young geeft is een ijzingwekkende samenvatting van wat er zoal misgaat, en mis kan gaan in laboratoria waar met de meest gevaarlijke ziekteverwekkers gewerkt wordt.[5]

Uit voorgaande kunnen drie conclusies getrokken. Nee, ongelukken waarbij gevaarlijke ziekteverwekkers ontsnappen uit laboratoria zijn niet zeldzaam. En nee, overheden en regeringen zijn absoluut niet transparant over het deze voorvallen, en schuwen geen enkel middel om ze in de doofpot te stoppen. En ja, het kan tientallen jaren duren voordat de waarheid alsnog boven tafel komt. En dan is SARS-CoV-2 een virus met een relatief lange incubatietijd, waardoor veel mensen besmet kunnen worden voordat de bron zelf ziekteverschijnselen krijgt. En dus is het nagenoeg onmogelijk om te traceren waar de eerste besmetting plaatsvond op het moment dat er al honderden tot duizenden besmettingen hebben plaatsgevonden.

Ingezonden brief in de ‘The Lancet’

En het is in dat licht dat de ingezonden brief in The Lancet van 7 maart 2020, onder andere ondertekend door Peter Daszak, moet worden gezien. De veelzeggende titel van deze brief luidt als volgt: “Statement in support of the scientists, public health professionals, and medical professionals of China combatting COVID-19.” [6]

In deze ingezonden brief spreken de verschillende auteurs hun steun uit voor hun Chinese collega’s. Zo valt in de brief de volgende passage te lezen: “We have watched as the scientists, public health professionals and medical professionals of China in particular, have worked diligently and effectively to rapidly identify the pathogen behind this outbreak, put in place significant measures to reduce its impact, and share their results transparently with the global health community. This effort has been remarkable.”

Deze lofzang was echter nog niet genoeg: behalve het uitspreken van de steun voor de Chinese collega’s en het uitbundig prijzen van China voor de snelle en effectieve aanpak van de uitbraak van de SARS-CoV-2, was er nog een tweede doel. Dat doel was om eenieder, onafhankelijk van positie, wetenschappelijk aanzien of verdiensten voor de wetenschap, die zelfs maar de mogelijkheid zou overwegen dat SARS-CoV-2 uit het laboratorium van Wuhan ontsnapt zou kunnen zijn, voor eens en altijd duidelijk te maken dat dit een absurde complottheorie was, en dat hen de mond gesnoerd moest worden: “The rapid, open, and transparent sharing of data on this outbreak is now being threatened by rumours and misinformation around its origins. We stand together to strongly condemn conspiracy theories suggesting that COVID-19 does not have a natural origin. Scientists from multiple countries have published and analysed genomes of the causative agent, severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2), and they overwhelmingly conclude that this coronavirus originated in wildlife as have so many other emerging pathogens…”

“…Conspiracy theories do nothing but create fear, rumours, and prejudice that jeopardise our global collaboration in the fight against this virus. We support the call from the Director-General of WHO to promote scientific evidence and unity over misinformation and conjecture. We want you, the science and health professionals of China, to know that we stand with you in your fight against this virus. We invite others to join us in supporting the scientists, public health professionals, and medical professionals of Wuhan and across China. Stand with our colleagues on the frontline.”

“De snelle, open en transparante uitwisseling van gegevens over deze uitbraak wordt nu bedreigd door geruchten en verkeerde informatie over de oorsprong ervan. Wij veroordelen gezamenlijk krachtig de samenzweringstheorieën die suggereren dat COVID-19 geen natuurlijke oorsprong heeft. Wetenschappers uit verschillende landen hebben de genomen van de veroorzaker, het severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2), gepubliceerd en geanalyseerd, en zij komen zonder uitzondering tot de conclusie dat dit coronavirus afkomstig is van in het wild levende dieren, zoals zo veel andere opkomende ziekteverwekkers…”

“…Samenzweringstheorieën doen niets anders dan angst, geruchten en vooroordelen creëren die onze wereldwijde samenwerking in de strijd tegen dit virus in gevaar brengen. Wij steunen de oproep van de directeur-generaal van de WHO om wetenschappelijk bewijs en eenheid te bevorderen in plaats van verkeerde informatie en gissingen. Wij willen dat u, de wetenschappers en gezondheidswerkers van China, weet dat wij aan uw kant staan in uw strijd tegen dit virus. Wij nodigen anderen uit om zich bij ons aan te sluiten en de wetenschappers, volksgezondheidsdeskundigen en medische professionals in Wuhan en heel China te steunen. Sta achter onze collega’s in de frontlinie.”

Naar later bleek was deze ingezonden brief in The Lancet het initiatief van Peter Daszak, die enkele van zijn collega-wetenschappers van EcoHealth Alliance en andere belanghebbenden wist te mobiliseren om deze brief mede te ondertekenen. De auteurs van de ingezonden brief lieten verder weten dat zij geen ‘conflicts of interest’ hadden. Dat bleek een aperte leugen. James Hughes en Rita Colwell zijn beide lid van de Raad van Bestuur van EcoHealth Alliance.[7] [8] William Karess is ‘Executive Vice President for Health and Policy’ van EcoHealth Alliance en Hume Field is ‘Science and Policy Advisor’ van deze NGO.[9] [10] [11]

Dat is nog niet alles: The Lancet riep op 22 juni 2020 een speciale COVID19-commissie in het leven. Deze commissie werd weer onderverdeeld in verschillende Taskforces, waaronder één met de naam ‘Origins, Early Spread of the Pandemic, and One Health Solutions to Future Pandemic Threats’.[12] Niet alleen Peter Daszak nam plaats in deze Taskforce, maar daarnaast nog vijf anderen die de ingezonden brief in The Lancet ondertekenden, te weten Hume Field, Gerald T. Keutsch, Sait Ki Lam, Stanly Perlman en Linda Saif. Men mag aannemen dat de samenstelling van de Taskforce de publicatie in The Lancet enkele maanden ervoor niet bemoeilijkt heeft, en ook dat de objectiviteit wat betreft de origine van SARS-CoV-2 in een bedenkelijk perspectief zet.

Een en ander leidde alsnog tot een addendum bij de ingezonden brief, waarin Daszak alleen zijn eigen conflicterende belangen opsomt, maar niet die van de andere auteurs die de brief ondertekenden.[13] Overigens heeft hij zich naar aanleiding van de commotie die rondom zijn persoon ontstond, na het bekend worden van zijn initiërende rol bij de ingezonden brief, teruggetrokken uit deze COVID-19 commissie van The Lancet. Overigens, dat China zich allesbehalve coöperatief, open en transparant heeft opgesteld, zoals in de ingezonden brief wordt gesteld, behoeft eigenlijk geen verder toelichting.[14] [15]

Peter Daszak

Door middel van een beroep op de Freedom of Information Act (FOIA), werd de e-mailcorrespondentie van Peter Daszak opgevraagd en openbaar gemaakt. Uit deze correspondentie blijkt dat het de intentie van Daszak was om de verklaring, die uiteindelijk als ingezonden brief in The Lancet werd gepubliceerd, zo op te stellen dat hiermee de indruk werd gewekt dat het ging om een statement van ’s werelds meest toonaangevende wetenschappers uit het vakgebied. Dit met als doel hun steun uit te spreken voor de andere op dit gebied werkzame (Chinese) wetenschappers, omdat zij ernstig onder druk zouden staan. Het belangrijkste element uit de correspondentie van Daszak is dat hij schrijft dat vermeden moest worden dat het publiek de indruk zou krijgen dat het ging om een politiek statement.

Zo schrijft hij in een e-mail van 8 februari 2020 aan de al eerdere genoemde Rita Colwell, microbioloog en hoogleraar aan de Universiteit van Maryland, dat haar stem grote invloed zal hebben op het openhouden van de “noodzakelijke bruggen tussen de Verenigde Staten en China”.  Ook is er de sterke suggestie in deze e-mail dat het de Chinese wetenschappers zelf waren die om de steun vroegen, onder andere op basis van ‘bijzonder vervelende Chinese websites’ en doodsbedreigingen aan het adres van deze wetenschappers. Wie deze mensen zijn wordt niet specifiek genoemd, al ligt het voor de hand dat een van hen de in deel twee van deze serie al genoemde Shi Zhengli is – bijgenaamd de batwomen, en hoofd van het WIV – met wie Daszak warme banden onderhoudt, en met wie hij samen meerdere wetenschappelijke artikelen schreef.

Verder schreef hij twee dagen eerder, op 6 februari 2020, een e-mail naar Ralph Baric, waarin hij stelt dat het verstandig zou zijn als deze Baric, een zekere Linfa en hijzelf deze verklaring niet zouden ondertekenen, zodat er ‘enige afstand’ zou ontstaan tussen hen en de verklaring. Ook schrijft hij in deze e-mail dat hij de ingezonden brief zal sturen naar enkele ‘sleutelfiguren’, en daarna de verklaring zo naar buiten zal brengen dat deze niet naar hen herleid kon worden. Dit met als doel om de indruk te geven dat het ging om een statement van 27 wetenschappers die onafhankelijk van elkaar hun steun wilden uitspreken.

De vraag is, waarom Daszak zelf er zoveel waarde aan hechtte om afstand te bewaren tot deze verklaring. Daar zijn meerdere redenen voor aan te bedenken. Zo had hij als directeur van EcoHealth Alliance via deze stichting geld van de National Health Institute (NIH) en United States Agency for International Development (USAID) doorgesluisd naar het WIV, zoals hij uiteindelijk ook erkende in de Addendum bij de ingezonden brief in The Lancet van 21 juni. In dit addendum vermeldt hij terloops dat het werk van EcoHealth Alliance in China op dat moment niet meer gefinancierd werd, zonder erbij te vertellen wat hiertoe de aanleiding was. Die financiering werd namelijk via een directe order uit het Witte Huis stopgezet, nadat president Trump hier vragen over kreeg tijdens een persconferentie.

Verder benoemt hij dat EcoHealth Alliance en hijzelf nooit gefinancierd werden door de Republiek China, maar hij vermeldt er niet bij dat het onderzoek aan het WIV, waar hij zelf wel degelijk direct bij betrokken was, door zowel EcoHealth Alliance als ook door de Chinese overheid werd gefinancierd. Dit spreekt hij ook letterlijk uit in een uitzending uit 2018 op CGTN, de officiële website van China Global Television Network.[16] Verder schrijft hij in dit addendum dat hij lid was van de missie van experts, die door de WHO werd uitgezonden naar Wuhan, om daar de origine van het SARS-CoV-2-virus te onderzoeken. Dit is hetzelfde team waarvan ook Marion Koopmans deel uitmaakte. In het addendum staat echter ook dat hij dit op persoonlijke titel deed, als ter zake kundige expert, en niet in zijn hoedanigheid als staflid van EcoHealth Alliance. Daarmee suggereert hij dat hij zijn zakelijke en wetenschappelijke belangen volledig kon scheiden van zijn expertise, en dat hij neutraal stond ten opzichte van de hypothese dat het virus daadwerkelijk op de markt van Wuhan naar de mens was overgesprongen. Terwijl dat de expliciete boodschap was in de ingezonden brief aan The Lancet, waarin alle auteurs, ook Daszak zelf, aangaven geen conflicterende belangen te hebben. Al met al moet Daszak gerealiseerd hebben dat bovengenoemde feiten de geloofwaardigheid van de ingezonden brief ernstig zou kunnen schaden. Waarom hij de brief uiteindelijk toch ondertekende is dan ook een raadsel.

Ralph Baric

Dan Ralph Baric: een search met als combinatie van zijn naam en die van Shi Zheng-Li geeft vier treffers in de periode 2015-2020 waarbij beide als auteur vermeld staan.[19] Ook dat is niet op voorhand verdacht. Maar wat zou dan de reden kunnen zijn dat Daszak en zijn kompanen het verstandig vonden dat ook hij de verklaring niet zou ondertekenen?

Dat is het punt waar het gain-of-function (GOF) onderzoek van pathogenen in beeld komt, zoals dat ook door Ron Fouchier uit het Erasmus werd verricht. Gain-of-function onderzoek wordt op de website van het US Department of Health and Human Services als volgt omschreven: “Gain-of-function (GOF) studies, or research that improves the ability of a pathogen to cause disease, help define the fundamental nature of human-pathogen interactions, thereby enabling assessment of the pandemic potential of emerging infectious agents, informing public health and preparedness efforts, and furthering medical countermeasure development.” [20]

“Gain-of-function (GOF)-studies, of onderzoek dat het vermogen van een ziekteverwekker om ziekte te veroorzaken verbetert, helpen de fundamentele aard van de interactie tussen mens en ziekteverwekker te bepalen, waardoor het pandemisch potentieel van opkomende infectieuze agentia kan worden beoordeeld, en daaruit informatie kan worden verkregen die het mogelijk maakt beleid op het gebied van de volksgezondheid en de paraatheid te verbeteren, en de ontwikkeling van medische tegenmaatregelen kan worden bevorderd.” 

Ralph Baric was als senior author betrokken bij een belangrijk gain-of-gunction onderzoek in 2015, waarbij een volledig synthetisch geproduceerd recombinant virus gemaakt werd, waartegen monoclonale antilichamen en vaccins niet werkzaam bleken te zijn.[21] De voorlaatste auteur van dit artikel was Shi-Zheng-Li. Het is dit artikel dat het directe verband tussen Baric, Zheng-Li en het Wuhan Institute of Virology blootlegt. Verder was dit het onderzoek dat de aanleiding was voor Anthony Fauci om een e-mail aan Hugh Auchincloss te sturen met de boodschap dat er “taken waren die vandaag nog uitgevoerd moesten worden”.[22] Hugh Auchincloss is de Adjunct-Directeur-Generaal van de National Institute for Allergic and Infectious Disease (NIAID), waarvan Anthony Fauci de Directeur-Generaal is.[23] Wat die taken inhielden, die Auchincloss opgedragen kreeg, is niet bekend.

Overigens werd naar aanleiding van het artikel uit 2015 van Baric en Zheng-Li ook toen al gewaarschuwd voor de gevaren die dergelijk onderzoek met zich meebrachten. Simon Wain-Hobson, viroloog aan het Pasteur Instituut Parijs, maakte duidelijk dat de onderzoekers een nieuw virus hadden gecreëerd dat zich opmerkelijk goed vermeerderde in menselijke cellen. Verder zei hij dat als een dergelijk virus uit het laboratorium zou ontsnappen, niemand zou kunnen voorspellen wat de gevolgen zijn.[24] Het is waarschijnlijk een vooruitziende blik geweest.

Richard Ebright, moleculair bioloog en expert in bescherming tegen biologische oorlogsvoering, en hoogleraar aan de Rutgers Universiteit van Piscataway, New Jersey, stelde dat de enige impact die dit type onderzoek had, de creatie was van een nieuw virus in het laboratorium, en naar zijn mening een nieuw niet-natuurlijk risico. Baric was het hier niet mee eens, en hij was van mening dat dergelijk onderzoek wel degelijk zinvol was. Zowel Ebright als ook Simon Wain-Hobson waren al langer kritisch over het gain-of-function onderzoek.

Maar zelfs de auteurs van de studie zelf moesten toegeven dat geldschieters in de toekomst zich wellicht nog wel twee keer zouden bedenken om soortgelijke experimenten opnieuw te financieren. Volgens hen zou het mogelijk zijn dat wetenschappelijke review-commissies in de toekomst zouden oordelen dat het uitvoeren van dit type onderzoek te risicovol is. De auteurs stelden dat verdere discussie noodzakelijk was om te bepalen of er meer onderzoek met volledig synthetisch gesynthetiseerde virussen uitgevoerd zou mogen worden, met de impliciete grote risico’s die dit met zich mee zou brengen.

Het zijn hoogstwaarschijnlijk de redenen dat Peter Daszak van mening was dat het onverstandig zou zijn dat Baric de ingezonden brief zou ondertekenen, gezien de publicatie hem rechtstreeks in verband bracht met Zhengli en het WIV, en hem bovendien direct in verband zou brengen met EcoHealth Alliance. Het zou de indruk kunnen wekken dat Baric de brief over de origine van het SARS-CoV-2 virus zou ondertekenen om zijn eigen onderzoek naar gain-of-function niet in gevaar te brengen. Want zoals Jamie Metzl, onder andere expert in geopolitiek, het verwoordde: “Als de pandemie ontstaan zou zijn als gevolg van een ontsnapping van een (genetisch gemanipuleerd) virus uit het laboratorium, zou het potentieel voor de virologie als vakgebied kunnen betekenen wat de nucleaire rampen in Harrisburg en Tsjernobyl betekenden voor kernenergie (20).[25] Het zou zeer waarschijnlijk leiden tot het staken van de financiering, en het instellen van moratoriums op het doen van deze categorie van wetenschappelijk onderzoek, zoals dat al eerder was gebeurd in 2014. Het zou het einde beteken voor alle onderzoekslijnen met als onderwerp gain-of-function.

Marion Koopmans en Ron Fouchier

Toch zijn het niet de auteurs die de ingezonden brief in The Lancet ondertekenden die het meest opvallen, maar juist de namen die ontbreken onder deze brief, terwijl men die wel zou verwachten. Het zijn de namen van Marion Koopmans en Ron Fouchier, zeker als men in aanmerking neemt dat bijvoorbeeld Christian Drosten de brief wel ondertekende.

Zowel Koopmans als ook Fouchier zijn grote namen in deze tak van wetenschap, zoals bekend mag worden verondersteld. De ingezonden brief zou sterk aan zeggingskracht winnen als ook deze twee topwetenschappers de brief zouden ondertekenen. En toch ontbreken hun namen. Dat Peter Daszak het simpelweg niet overwogen heeft om hen te vragen lijkt op voorhand weinig geloofwaardig. Zo schreef hij in zijn e-mail aan Baric dat hij de verklaring nog door zou sturen naar ‘enkele sleutelfiguren’ en het is aannemelijk dat Fouchier en Koopmans ook tot die selecte groep behoren.

Zo werd er op 1 februari 2020 een teleconferentie belegd op uitnodiging van Jeremy Farrar, een teleconferentie waar ook Koopmans en Fouchier aan deelnamen.[26] Farrar is de CEO van de Wellcome Trust, de rijkste en machtigste liefdadigheidsinstelling ter wereld. Ook hij ondertekende overigens de ingezonden brief in The Lancet. Maar dat is nog niet alles: ook de Chief Operating Officer van de Welcome Trust, Paul Schreier, was bij de teleconferentie aanwezig. En dan is er nog een derde persoon van de Wellcome Trust die aan de teleconferentie deelnam: Mike Ferguson, lid van de Raad van Bestuur van de Wellcome Trust. Men kan zich afvragen waarom de hoogste baas, de een-na-hoogste baas en een lid van de Raad van Bestuur van ’s werelds grootste liefdadigheidsinstelling aanwezig zijn bij een telefonische conferentie van topwetenschappers en de hoogste baas van de NIH, Anthony Fauci. Een conferentie die over COVID-19 en SARS-CoV-2 gaat. Een bijeenkomst nota bene geïnitieerd door de CEO van deze liefdadigheidsinstelling.

Na de telefonische conferentie volgt een stroom van e-mails met als afzender Farrar, meerdere daarvan gericht aan Fauci. Daarnaast is er ook één e-mail afkomstig van Ron Fouchier, met hierin de notulen van de telefonische conferentie. De inhoud van de notulen is volledig zwartgelakt. Ook Marion Koopmans stuurde een e-mail naar aanleiding van de teleconferentie, maar ook wat zij schreef is in zijn geheel weggelakt.

Men kan dus in ieder geval met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid aannemen dat Ron Fouchier en Marion Koopmans tot de door Daszak genoemde ‘sleutelfiguren’ behoren. Het zou echter nog altijd kunnen dat Daszak hen simpelweg niet heeft gevraagd om de ingezonden brief te ondertekenen. Maar ook dat is bijzonder onwaarschijnlijk, want hoewel Koopmans en Fouchier bij de lijst van ondertekenaars ontbreken, is er een andere viroloog van de afdeling virologie van het Erasmus die de brief wel ondertekende. Dat is Bart Haagmans, een relatief onbekende viroloog met coronavirussen als specialisatie. Het is bijzonder onwaarschijnlijk dat Koopmans en Fouchier, als hoofd en plaatsvervangend hoofd van de afdeling virologie van het Erasmus, niet op de hoogte zouden zijn van de ingezonden brief, terwijl een van hun eigen virologen die wél ondertekende. Bovendien is deze Haagmans zeer waarschijnlijk niet de wetenschappelijke zwaargewicht die Daszak voor ogen had, toen hij in zijn e-mail naar Baric schreef dat hij de brief het aanzien wilde geven van een algemene stem van ’s werelds meest toonaangevende wetenschappers uit het vakgebied. Koopmans en Fouchier genieten, in tegenstelling tot Haagmans, wel het grote internationale aanzien, die de ingezonden brief zeker meer cachet zou hebben gegeven.

Dat deze Haagmans de brief ondertekende en Foucher en Koopmans niet, is des te opvallender als men zich realiseert dat Haagmans in de vele media-optredens nooit de honneurs waarnam voor Fouchier of Koopmans. Hoewel Koopmans het bijzonder druk moet hebben gehad als topviroloog en hoogleraar virologie aan de Erasmus universiteit, en daarnaast met haar vele nevenfuncties, onder andere als adviseur van de World Health Organisation, vormde dat voor haar geen beperking om haast ontelbare malen acte de présence te geven bij Op1, Jinek en Nieuwsuur. Evenmin weerhield het haar om vele interviews te geven, waaronder meerdere aan haar grote bewonderaar en meest fanatieke aanhanger, Maarten Keulemans van de Volkskrant. Ook gaf ze regelmatig haar commentaar en visie op het hele corona-gebeuren in diverse radioprogramma’s. Geen moeite was Marion Koopmans te veel om haar standpunten en expertise voor het voetlicht te brengen, ook al ging het in de verste verte niet over haar vakgebied. Nooit ver-excuseerde ze zich en nooit liet ze zich in haar plaats vertegenwoordigen door Bart Haagmans. Maar uitgerekend deze onbekende viroloog ondertekent een uitermate belangrijke ingezonden brief in The Lancet, een van de meest prestigieuze medische tijdschriften die er zijn, een verklaring die als doel had de mogelijkheid dat SARS-CoV-2 uit het WIV ontsnapt zou kunnen zijn in diskrediet te brengen. Dat laat zich moeilijk rijmen.

Ik denk dat de verklaring hiervoor opnieuw in het gain-of-function onderzoek moet worden gezocht. Deze vorm van onderzoek kwam voor het eerst in het nieuws in 2011, toen Ron Fouchier volgens Science Magazine de uitspraak deed dat hij waarschijnlijk het meest gevaarlijke virus ooit had gemaakt.[27] Hij had door middel van genetische manipulatie, meer specifiek door middel van ‘serial passaging’, van het H5N1 influenzavirus vijf mutaties veroorzaakt waardoor het virus via de lucht overdraagbaar werd. Deze vijf mutaties waren alle al bekend, maar nooit samen in één influenzavirus aangetroffen. Het onderzoek werd bij fretten uitgevoerd, omdat als een influenzavirus van de ene fret op de andere overdraagbaar is, dat tot dan toe zonder uitzondering ook bij mensen het geval was. Overigens was in die tijd Ab Osterhaus het hoofd van de afdeling virologie van het Erasmus.

Ook in 2011 barstte naar aanleiding van deze studie van Fouchier een hevige discussie los of dit onderzoek überhaupt wel gedaan had mogen worden, en of er geen grenzen gesteld zouden moeten worden aan deze vorm van wetenschap.[28] Het was op dat moment dat de term ‘dual use research’ werd geboren: onderzoek die potentieel nuttige kennis op kan leveren, maar anderzijds ook gebruikt kan worden voor bioterrorisme of biologische oorlogsvoering.

De U.S. National Science Advisory Board for Biosecurity (NSABB) besliste dat bepaalde essentiële informatie uit de studie van Fouchier niet gepubliceerd mocht worden, wegens de mogelijke ernstige gevolgen die het zou hebben als de techniek in verkeerde handen zou vallen. Later werd deze beslissing teruggedraaid, maar daarop greep de Nederlandse staat in. Zij verbood de publicatie op grond van het argument dat het een ‘exportproduct’ zou zijn, en verwees daarbij naar EU-wetgeving ter preventie van de proliferatie van massavernietingswapens en ‘dual use technology’. Uiteindelijk kreeg Fouchier zijn exportlicentie om het artikel naar Science te sturen, maar in hoger beroep bleef de beslissing in stand dat hij voor elk volgend artikel met onderwerp gain-of-function toestemming moest vragen.[29]

Overigens waarschuwde de al eerdergenoemde Richard Elbright ook toen al dat dergelijk onderzoek nooit uitgevoerd had mogen worden, en dat als een dergelijk virus uit het laboratorium zou ontsnappen, de gevolgen niet te overzien zouden zijn. Ook wees hij op de mogelijkheid dat deze vorm van onderzoek gebruikt zou kunnen worden om een krachtig biologisch wapen te ontwikkelen. Zo’n wapen zou dan ingezet kunnen worden door schurkenstaten of terroristen, met als mogelijk gevolg massale sterfte onder de bevolking.

In de jaren na 2011 bleef Ron Fouchier een groot pleitbezorger voor het gain-of-function onderzoek. Zo schreef hij als eerste auteur ingezonden brieven naar zowel Science[30] als Nature[31] waarin hij bepleitte dat dergelijk onderzoek essentieel was om de overdracht van influenza te begrijpen, en soortgelijke studies bijdroegen aan het vergroten van deze kennis. Ook stelde hij dat er meer van dit gain-of-function onderzoek gedaan zou moeten worden om te bestuderen hoe sommige influenzavirussen tot een pandemie kunnen leiden. Verder verzekerde hij dat deze experimenten werden verricht onder streng toezicht en volgens strenge regelgeving. Bovendien werd volgens Fouchier deze vorm van onderzoek alleen verricht in speciale laboratoria, met zeer strenge veiligheidsvoorschriften. En volgens Fouchier werkten in die laboratoria alleen goed getrainde medewerkers, met een sterk verantwoordelijkheidsgevoel, om zo de kans op een ontsnapping van een potentieel gevaarlijk virus uit het laboratorium te minimaliseren.

Echter, zoals hierboven uitgebreid besproken werd, waren er na de uitbraak van SARS in 2002/2003 meerdere, door ongelukken en onachtzaamheid veroorzaakte, ontsnappingen van SARS, maar ook van andere gevaarlijke en dodelijke pathogenen, ook uit laboratoria met het hoogste veiligheidsniveau. Het waren deze uitbraken die leidden tot het moratorium in 2014 op gain-of-function onderzoek in de Verenigde Staten.[32] [33] Het is zeker dat Ron Fouchier van deze voorvallen op de hoogte was, en hij moet dus heel goed hebben geweten dat de werkelijkheid een andere was dan die hij schetste.

In 2015 pleitte Ron Fouchier opnieuw voor het gain-of-function onderzoek, dat volgens hem absoluut essentieel was voor het aantonen van causale relaties tussen genen en mutaties enerzijds, en specifieke biologische eigenschappen van virussen anderzijds.[34]Enkele uitspraken van Fouchier in dat artikel zijn de volgende: “We need GOF experiments to demonstrate causal relationships between genes or mutations and particular biological traits of pathogens. In most cases, there are no alternative approaches that would provide similarly strong evidence as GOF experiments.” En deze uitspraak van Fouchier komt nu toch enigszins in een ander daglicht te staan: “Invoking the apocalypse should not be used to drive debate, set agendas, decide policy or regulate experiments with dangerous pathogens out of existence.”

Ik heb het sterke vermoeden dat dit succesvolle gain-of-function onderzoek van Ron Fouchier de reden is dat Marion Koopmans en hij de ingezonden brief in The Lancet niet ondertekenden. Ook dat zou de brief de schijn van politieke belangen geven, in plaats van de algemene stem van toonaangevende wetenschappers, zoals Daszak dat voor zich zag. Ook voor Koopmans en Fouchier zou dat, als daadwerkelijk zou blijken dat het SARS-CoV-2 virus uit het WIV is ontsnapt, voor hen tot gevolg zou hebben dat de financiering van gain-of-function experimenten met influenzavirussen stopgezet zou worden, net zoals dit voor Ralph Baric het geval zou zijn.

Kristian Andersen

De ingezonden brief in The Lancet was echter niet de enige poging om de lab-leak hypothese te ontkrachten. Op 17 maart 2020 verscheen een ingezonden brief in Nature Medicine, met als eerste auteur Kristian G. Andersen, hoogleraar van het Scripps Research Institute,[35] en directeur van het Andersen Laboratorium.[36] In deze brief beargumenteert hij waarom het zeer onwaarschijnlijk was dat het SARS-CoV-20-virus uit het laboratorium ontsnapt zou zijn.[37] Zijn argumentatie was in essentie gebaseerd op een tweetal stellingen, die echter gemakkelijk weerlegd konden worden.[38] [39]

Deze Kristian Andersen was eveneens aanwezig bij de teleconferentie van 1 februari, maar het opvallende is dat hij op de ochtend vóór deze conferentie een e-mail stuurde naar Anthony Fauci waarin hij stelt dat, hoewel er slechts 0,1%van het genetisch materiaal van het SARS-CoV-2 virus ’ongewoon’ was, men deze afwijkende genetische sequenties wel grondig zou moeten onderzoeken om te bezien of deze wellicht genetisch gemanipuleerd zouden kunnen zijn. Verder schrijft hij dat na overleg met enkele collega’s, er consensus was dat het genoom van SARS-CoV-2 virus niet overeenkwam met een natuurlijke evolutie. Fauci antwoordde met een kort: “Ok Kristian, dank je.”

Drie dagen later, op 4 februari 2020, blijkt Andersen 180 graden gedraaid te zijn, want in een e-mail aan Fauci schrijft hij: “The main crackpot theories going around at the moment relate to this virus being somehow engineered with intent and that is demonstrably not the case” en “the data conclusively show that neither [engineering for basic research or nefarious reasons] was done”.

“De belangrijkste samenzweringstheorieën die momenteel de ronde doen, gaan ervan uit dat dit virus op de een of andere manier met opzet is ontwikkeld, maar dat is aantoonbaar niet het geval” en: “de gegevens tonen onomstotelijk aan dat geen van beide [engineering voor fundamenteel onderzoek of met slechte intenties] is gedaan.”

Maar dat is niet het enige dat bijzonder is aan het artikel van Kristian Andersen in Nature Medicine: de teleconferentie vond plaats op 1 februari 2020. Het artikel zelf werd op 17 februari 2020 op een pre-print server geplaatst.[40] Vervolgens vraagt Jeremy Farrar op 18 februari 2020 aandacht voor het artikel op twitter, waarin hij het benoemt als een “critical thread, please read pre-print prior to publication”. Maar dat niet alleen: hij schrijft in dezelfde tweet: “…clear evidence of natural evolution of this virus prior to human-to-human transmission – clearly refuting other theories”.

James Farrar prijst hier de studie van Andersen aan met de conclusie die hij graag wilde verkopen, maar zonder erbij te vermelden dat hij zelf aan het stuk had meegewerkt, getuige de e-mail van 6 maart 2020 van Andersen waarin hij Farrar en Fauci bedankt voor hun ‘advies en leiderschap’ bij het werken aan de ‘SARS-CoV-2 origins’. Hij stuurt beiden een voorlopige versie van het artikel, dat inmiddels was geaccepteerd voor publicatie in Nature Medicine, en hij schrijft dat hij zich aanbevolen houdt voor commentaar, suggesties en vragen over de publicatie.

En dat is nog steeds niet alles dat opmerkelijk is aan dit artikel. Bij het vergelijken van de auteurs van het artikel met de deelnemers aan de teleconferentie van 1 februari 2020, blijkt dat vier van de vijf auteurs ook deelnamen aan die teleconferentie, te weten Andersen zelf, Andrew Rambaut, Edward C. Holmes en Robert F. Garry. Waren zij er echt van overtuigd dat SARS-CoV-2 een zoönose was, of spraken zij tijdens de teleconferentie af dat dit het dominante discours was?

Het antwoord gaf James Farrar verassend genoeg zelf in zijn boek ‘Spike: The virus vs. The People – the Inside Story’ dat in maart 2022 werd gepubliceerd.[41] Want daaruit blijkt dat Andersen, Holmes, Garry en Rambaut een hele andere mening toegedaan waren, dan de mening die zij publiekelijk beleden. Zo zei Homes dat hij er voor 80% zeker van was dat het virus uit het laboratorium kwam. Andersen zelf was hier voor 60-70% zeker van, en Garry en Rambaut ‘zaten daar niet ver achter’. En zelfs Farrar ‘moest ervan overtuigd worden dat de dingen niet zo onheilspellend waren als zij leken’.

Na het openbaar worden van de e-mailwisseling tussen Andersen enerzijds en Farrar en Fauci anderzijds, verwijderde Andersen zijn voorheen intensief gebruikte twitteraccount, waarop hij vele malen krachtig de zoönosetheorie verdedigde. De enige medeauteur van het artikel van Andersen in Nature Medicine die niet bij de teleconferentie aanwezig was, Ian Lipkin, veranderde van standpunt en nam de lab-leak theorie vanaf dat moment wel serieus, vooral omdat het veiligheidsniveau waarop in het WIV met coronavirussen gewerkt werd te laag bleek te zijn, en daarmee de kans dat een virus aan het lab zou ontsnappen een reële mogelijkheid vormde.[42]

De twee ingezonden brieven, de eerste van Peter Daszak in The Lancet van 19 februari 2020, en de tweede van Kristian G. Andersen in Nature Medicine van 17 maart 2020, zijn dan ook niet anders op te vatten als sterk politiek gemotiveerde statements, waarbij de ingezonden brief van Andersen vermomd is als een wetenschappelijk artikel. En het heeft er alle schijn van dat de strak geregisseerde strategie om de mogelijkheid van een lab-leak in diskrediet te brengen in de stijgers werd gezet door de deelnemers aan de teleconferentie van 1 februari 2020, waar ook Koopmans en Fouchier aan deelnamen. Waarom voor deze aanpak werd gekozen laat zich raden, en wederom geven de via de FOIA-verzoek verkregen e-mails hiervoor sterke aanwijzingen. In dit geval gaat het om een email van Ron Fouchier van 2 februari 2020, een dag na de teleconferentie en gericht aan de andere deelnemers, waarin hij schrijft dat hij het een ‘very usefull conference’ was.[43] Maar de meest interessante informatie geeft de laatste zin, slechts een klein deel van de tekst uit de e-mail die niet zwartgelakt is: “However, further debate about such accusations would unnecessarily distract top researchers from their active duties and do unnecessary harm to science in general and science in China in particular.”

“Echter, verdere discussie over dergelijke beschuldigingen zou toponderzoekers onnodig afleiden van hun actieve taken en onnodige schade toebrengen aan de wetenschap in het algemeen, en de wetenschap in China in het bijzonder.”

Het mag duidelijk zijn: voor Ron Fouchier was de mogelijkheid dat SARS-CoV-2 virus in het lab gemodificeerd was en vervolgens aan het lab ontsnapte niet welkom.

De twee brieven bleken uitermate effectief om elke suggestie van een eventuele ontsnapping van SARS-CoV-2 uit het WIV volledig de kop in te drukken. De theorie dat het SARS-CoV-2 virus een zoönose was bleef als enige dominantie theorie over. In de wetenschappelijke wereld werd deze theorie als enig juiste aanvaard, en blijkbaar konden of durfden vele andere wetenschappers hun twijfels niet te uiten.

Ook de mainstream media, waaronder ook vele ‘wetenschapsjournalisten’, bleken niet in staat om deze twee ingezonden brieven kritisch te beschouwen en op hun wetenschappelijke waarde te schatten. Ze namen klakkeloos de inhoud van beide statements over, als zijnde de wetenschappelijke consensus dat ontsnapping van SARS-CoV-2 uit het WIV hoogst onwaarschijnlijk was, zo niet onmogelijk. De hypothese was niet meer dan een complottheorie, bedacht door mensen die de virologische wetenschap in een kwaad daglicht wilden stellen. Pas nadat Alina Chan haar nek uitstak met als gevolg dat de hele wetenschappelijke wereld over haar heen viel, ontstonden de eerste barstjes in de zoönose-theorie. Deze barstjes zijn inmiddels uitgegroeid tot diepe en brede kloven. Een aantal mensen die de ingezonden brief in The Lancet ondertekenden hebben zich inmiddels gedistantieerd van de uitspraken in deze brief en de stelling dat de hypothese van een lab-leak niets anders is dan een complottheorie.[44]

Men kan zich afvragen of dit de ‘gewenste uitkomst’ was, zoals in de voorbereidende e-mail van Farrar op de teleconferentie van 1 februari 2020 te lezen valt, en of de ingezonden brief in The Lancet en de ingezonden brief in Nature Medicine de ‘verdere stappen’ waren op weg naar dit doel. Beide publicaties wekken deze suggestie, gezien de vele dwarsverbanden tussen deze twee artikelen en de deelnemers aan de teleconferentie.

Wat volgde was een onderzoeksmissie naar Wuhan, met als deelnemers onder andere Peter Daszak, Marion Koopmans, en Linda Saif. De laatste ondertekende evenals Daszak de ingezonden brief in The Lancet. Daarbij moesten deelnemers aan deze missie vooraf beoordeeld en goedgekeurd worden door de Chinese regering. Dat Beijing geen bezwaar had tegen mensen als Daszak, Saif en Koopmans als uitgesproken voorstanders van de zoönosetheorie laat zich raden.

Het uiteindelijke team dat in Wuhan arriveerde bestond uit dertien personen. Drie van hen hadden er geen enkel belang bij om te concluderen dat het SARS-CoV-2 virus uit het WIV ontsnapt was, en twee van hen hadden hun zeer uitgesproken mening hierover al in de brief in The Lancet geuit. De derde persoon, Marion Koopmans, ondertekende de brief niet, maar liet dit over aan één van haar relatief onbekende medewerkers.

Marion Koopmans en Ron Fouchier moeten geweten hebben van het opzetje van Peter Daszak, waarschijnlijk geïnitieerd door Jeremy Farrar. Ze moet ook geweten hebben van de bedoeling van het artikel van Andersen, met medewerking van zowel Farrar als Fauci aan het artikel zelf. Zoals ze ook geweten moet hebben van de conflicterende belangen van Daszak en Baric, om over haar eigen conflicterende belangen nog maar te zwijgen.

Ze wist ook van tevoren de uitermate bedenkelijke voorwaarden die door China werden gesteld aan het door de WHO samengestelde team van experts dat onderzoek zou gaan doen in Wuhan. Desondanks besloot ze toch deel te nemen, in plaats van de eer aan zichzelf te houden. Ze zweeg hierover in alle talen, ondanks de vele media-optredens die ze deed en de vele interviews die ze gaf. Geen enkele keer werd ze over deze feiten stevig aan de tand gevoeld door journalisten in de mainstream media, in tegendeel, ze werd benaderd alsof ze als viroloog de wijsheid in pacht had. En dat niet alleen waar het de virologische aspecten van de corona-pandemie betreft, maar ook over vele andere aan COVID-19 gerelateerde onderwerpen, waar ze niets meer van bleek te weten dan de gemiddelde geïnteresseerde leek.

Dit alles speelde nog voor de eerste besmetting in Nederland (17 februari 2020). De pandemie en de enorme impact die deze zou hebben op de sociale, economische, geneeskundige en maatschappelijke aspecten van onze maatschappij waren nog niet zichtbaar. Het heeft er dan ook alle schijn van dat alle sleutelfiguren, inclusief Marion Koopmans en Ron Fouchier, het veiligstellen van hun eigen onderzoekslijnen en de financiering ervan, vele malen belangrijker vonden dan het achterhalen van de werkelijke origine van SARS-CoV-2. En zich op dat moment niet gerealiseerd hebben dat naderhand alles onder een sterk vergrootglas zou komen te liggen.

De ontwikkelingen gaan snel, en vrijwel elke dag komen er nieuwe details naar buiten die een ontsnapping van SARS-CoV-2 uit het WIV steeds aannemelijker maken. Daaronder ook het verwijderen van sterk aan het SARS-CoV-2-virus verwante genetische sequenties uit de database van de NIH door Chinese wetenschappers in oktober 2020. Het zijn sequenties die zouden kunnen leiden naar het definitieve antwoord op de vraag wat de origine van het SARS-CoV-2-virus echt is.[45] Ik sluit dan ook geenszins uit dat deel twee en drie van deze serie in de nabije toekomst nog aangevuld worden met nieuwe informatie.

Hoewel deze ontwikkelingen in diverse hoog aangeschreven en veelgelezen Amerikaanse kranten en tijdschriften – waaronder Newsweek, The Wall Street Journal en de New York Times – breed wordt uitgemeten, blijft het in de Nederlandse mainstream media angstaanjagend stil. Het toont het failliet aan van de Nederlandse onderzoeks- en wetenschapsjournalistiek dat hierover niets in de Nederlandse media is verschenen.

In de volgende blog, zal ik uit de doeken doen hoe de missie in Wuhan werd uitgevoerd, welke wetenschappers hierbij betrokken waren en hoe men tot de conclusie kwam dat een lab-escape uit het WIV uitermate onwaarschijnlijk is.

Hier eindigt deel drie van deze serie.

Aanvullende informatie, 4 juli 2021:

Uit de interne communicatie van EcoHealth Alliance blijkt dat Marion Koopmans inderdaad in een vroeg stadium op de hoogte was van de opzet van Peter Daszak.[46] Op 6 februari 2020 stuurt Daszak een e-mail aan Ralph Baric, Linda Saif, Rita Colwell, James Hughe en Hume Field, met als bijlage een word file ‘Statement of Support, nCoV China Final.docx.’ Het is de verklaring zoals die later in The Lancet gepubliceerd zou worden. Hij nodigt deze vijf mensen uit de opgestelde verklaring mede te ondertekenen. De tekst van deze e-mail spreekt voor zich:

 

Dear Ralph, Linda, Jim, Linfa and Hume,

I’ve been following the events around the novel coronavirus emergence in China very closely and have been dismayed by the recent spreading of rumors, misinformation and conspiracy theories on its origins. These are now specifically targeting scientists with whom we’ve collaborated for many years, and who have been working heroically to fight this outbreak and share data with unprecedented speed, openness and transparency. These conspiracy theories threaten to undermine the very global collaborations that we need to deal with a disease that has already spread across continents.

We have drafted a simple statement of solidarity and support for scientists, public health and medical professionals of China, and would like to invite you to join us as the first signatories. If you agree, we will send this letter to a group of around half-a-dozen other leaders in the field and then disseminate this widely with a sign-up webpage for others to show their support by signing up to its language. I will then personally present this at my plenary during the ICID 2020 conference in Malaysia in two weeks, with the goal of also getting widespread attention in SE Asia to our support for the work that our colleagues in China are undertaking.

I sincerely hope you can join us. Please review the letter and let me know if you are willing to join Billy Karesh and myself as co-signatories. Also, please confirm your title and affiliation that will be shown in the letter. We plan to make circulate this widely to coincide with a letter from the Presidents of the US National Academies of Science, Engineering, and Medicine, which will likely be released tomorrow or Friday.

Thank you for your consideration and support of the scientific and public health community around the world!

Cheers, Peter (Daszak).

 

Er volgen nog wat e-mails over en weer waarin de steun voor deze verklaring wordt uitgesproken door enkele van deze vijf genoemde mensen, en nog wat veranderingen in de tekst worden voorgesteld. Vervolgens stuurt Daszak nog dezelfde dag een e-mail naar deze vijf waarin specifiek wordt gesproken over welke tekst te gebruiken om de lab-leak theorie in diskrediet te brengen en naar het schimmige rijk van de complotdenkers te verwijzen.

Belangrijker is dat hij in deze e-mail vraagt om namen te suggereren die eventueel bereid zijn om de verklaring mede te ondertekenen. Zowel Hume Field als ook Linda Saif zeggen toe om suggesties te doen.

Op 7 februari 2020 stuurt Saif een e-mail naar Daszak waarin ze zowel Marion Koopmans als Bart Haagmans noemt als mogelijke kandidaten. Ron Fouchier wordt niet genoemd als potentiële kandidaat om de brief te ondertekenen. Nog dezelfde dag, op 7 februari 2020, stuurt Daszak een e-mail naar Colwell met de lijst van mensen die men wil benaderen om de verklaring te ondertekenen. Op die lijst staan zowel de naam van Ab Osterhaus, als ook Marion Koopmans en Bart Haagmans. Haagmans ondertekent de brief wel, Koopmans niet. De vraag blijft; waarom ondertekent Koopmans niet?

Is het mogelijk dat Haagmans te goeder trouw ondertekende omdat hij iets niet wist wat Koopmans en Fouchier wel wisten, namelijk dat de brief een opzetje van Daszak was, met enkel en alleen een politiek doel, zoals afgesproken in de telefonische conferentie van 1 februari? Het zou kunnen verklaren waarom Haagmans in zijn onwetendheid wel tekende, en Koopmans en Fouchier niet. Hoe dan ook, Koopmans wist in een vroeg stadium, en voor de publicatiedatum van de ingezonden brief in The Lancet, van dit initiatief van Daszak. Maar ook over de voorkennis van deze verklaring zweeg Koopmans in alle talen.

 

 

[1] Viral. The Search for the Origin of Covid-19. Alina Chan & Matt Ridley. Harper Collins UK, 2021.
[2] The History of Lab Leaks has Lots of Entries. Bloomberg, European Edition. 27 May 2021.
[3] Meselson M, Guillemin J, Hugh-Jones M, Langmuir A, Popova I, Shelokov A, Yampolskaya O. The Sverdlovsk anthrax outbreak of 1979. Science. 1994 Nov 18;266(5188):1202-8.
[4] Viral. The Search for the Origin of Covid-19. Alina Chan & Matt Ridley. Harper Collins UK, 2021.
[5] Could an accident have caused COVID19? Why the Wuhan lab-leak theory shouldn’t be dismissed.
[6] Calisher C, Carroll D, Colwell R, Corley RB, Daszak P, Drosten C, Enjuanes L, Farrar J, Field H, Golding J, Gorbalenya A, Haagmans B, Hughes JM, Karesh WB, Keusch GT, Lam SK, Lubroth J, Mackenzie JS, Madoff L, Mazet J, Palese P, Perlman S, Poon L, Roizman B, Saif L, Subbarao K, Turner M. Statement in support of the scientists, public health professionals, and medical professionals of China combatting COVID-19. Lancet. 2020 Mar 7;395(10226): e42-e43.
[7] https://www.ecohealthalliance.org/personnel/dr-rita-colwell
[8] https://www.ecohealthalliance.org/personnel/dr-james-hughes
[9] Emails show scientists discussed masking on their involvement in key journal letter on Covid origins. US Right to Know; February 15, 2021.
[10] https://www.ecohealthalliance.org/personnel/dr-william-karesh
[11] https://www.ecohealthalliance.org/personnel/dr-hume-field
[12] https://covid19commission.org/origins-of-the-pandemic (bij het herschrijven van de blog blijkt deze link niet meer te bestaan).
[13] Editors of The Lancet. Addendum: competing interests and the origins of SARS-CoV-2. Lancet. 2021;397(10293):2449-2450. https://doi:10.1016/S0140-6736(21)01377-5
[14] Two Members of W.H.O. Team on Trail of Virus are Denied Entry to China. The New York Times; January 13, 2021.
[15] China Scores a Public Health Relations Win After W.H.O. Mission to Wuhan. The New York Times; February 9, 2021.
[16] https://twitter.com/nataliegwinters/status/1407174502501527554
[17] https://virologyj.biomedcentral.com/editor-profile
[18] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/?term=Wang%20LF%20Shi%20ZL&sort=date
[19] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/?term=Baric+RS+Shi+ZL&sort=date
[20] https://www.phe.gov/s3/dualuse/Pages/GainOfFunction.aspx
[21] Menachery, V., Yount, B., Debbink, K. et al. A SARS-like cluster of circulating bat coronaviruses shows potential for human emergence. Nat Med 21, 1508–1513 (2015).
[22] https://www.documentcloud.org/documents/20793561-leopold-nih-foia-anthony-fauci-emails
[23] https://www.niaid.nih.gov/about/hugh-auchincloss-md
[24] Butler, D. Engineered bat virus stirs debate over risky research . Nature (2015). https://doi.org/10.1038/nature.2015.18787
[25] The Lab-Leak Theory: Inside the Fight to Uncover COVID-19’s Origins. Vanity Fair; June 3, 2020.
[26] https://www.documentcloud.org/documents/20793561-leopold-nih-foia-anthony-fauci-emails
[27] Scientists Brace for Media Storm Around Controversial Flu Studies. Science News; Science-insider, 23 November 2011.
[28] Flu Researcher Ron Fouchier Loses Legal Fight over H5N1 Studies. Science News; Science Insider, 25 September 2013.
[29] Dutch appeals court dodges decision on hotly debated H5N1 papers. Science News; Science Insider, 16 July 2015.
[30] Fouchier RA, García-Sastre A, Kawaoka Y, et al. Pause on avian flu transmission research. Science. 2012;335(6067):400-401. https://doi:10.1126/science.1219412
[31] Fouchier, R., García-Sastre, A., Kawaoka, Y. et al. Pause on avian flu transmission studies. Nature 481, 443 (2012). https://doi.org/10.1038/481443a
[32] The Lab-Leak Hypothesis. For decades, scientists have been hot-wiring viruses in hopes of preventing a pandemic, not causing one. But what if…? Intelligencers; January 4, 2021.
[33] Where Did the Coronavirus Come From? What We Already Know is Troubling. The New York Times; June, 2021.
[34] Duprex, W., Fouchier, R., Imperiale, M. et al. Gain-of-function experiments: time for a real debate. Nat Rev Microbiol 13, 58–64 (2015). https://doi.org/10.1038/nrmicro3405
[35] https://www.scripps.edu/faculty/andersen/
[36] https://andersen-lab.com
[37] Andersen, K.G., Rambaut, A., Lipkin, W.I. et al. The proximal origin of SARS-CoV-2. Nat Med 26, 450–452 (2020). https://doi.org/10.1038/s41591-020-0820-9
[38] Origin of Covid – Following the Clues. Did people or nature open Pandora’s box at Wuhan. Nicholas Wade, Medium; May 3, 2021.
[39] How Do We Know If a Virus Is Bioengineered? Detecting bioengineering is a fraught taks for any organism. Sarah Scoles, Medium; August 5, 2020.
[40] https://virological.org/t/the-proximal-origin-of-sars-cov-2/398
[41] Spike: The Virus vs. The People – the Inside Story. Jeremy Farrar, Anjana Ahuja. Publisher: Profile Books Ltd. ISBN: 9781788169233
[42] Where Did the Coronavirus Come From? What We Already Know is Troubling. The New York Times; June 25, 2021
[43] https://republicans-oversight.house.gov/wp-content/uploads/2022/01/Letter-Re.-Feb-1-Emails-011122.pdf
[44] Where Did the Coronavirus Come From? What We Already Know is Troubling. The New York Times; June 25, 2021
[45] Recovery of deleted deep sequencing data sheds more light on the early Wuhan SARS-CoV-2 epidemic. Jesse Bloom, June 2021. https://doi.org/10.1101/2021.06.18.449051
[46] https://usrtk.org/wp-content/uploads/2020/11/Biohazard_FOIA_Maryland_Emails_11.6.20.pdf